Tanım: Distal tubal okluzyona bağlı, dilate, içi sıvı dolu fallop tüpleriyle karakterize tubal patolojileri tanımlamada kullanılan genel bir terimdir.
a) IVF Öncesi
Risk faktörleri: Geçirilmiş pelvik enfeksiyonlar: clamidya, gonore genital tüberküloz
- Geçirilmiş pelvik cerrahi
- Endometriozis
- Tubal veya diğer pelvik tümörler
Risk faktörleri bulunan ve/veya muayenede şüphelenilen olgularda tanı için ileri değerlendirme yapılır.
Tanı: USG (3D/ Yüksek rezolusyonlu USG)
- HSG
- L/S (Risk faktörleri + 3 başarısız IUI veya TİB olguları)
- MRI
Meta analizlere bakıldığında özet olarak hidrosalpenksin ART’de gebelik oranlarını %50 azalttığı ve tubal faktörü olup HS’si olmayan gruba göre abortus oranını iki kat artırdığı ifade edilmektedir.
ART öncesi HS tanısı konan olgularda tedavi modaliteleri
- Salpenjektomi: USG visible hidrosalpenks ve ciddi tubal mukoza hasarı varlığında veya daha önce IVF başarısızlığı olan hidrosalpenksli hastalarda salpenjektomi uygulanması ART başarısını artırır.
- Proksimal tubal okluzyon: Ciddi over rezervi azlığı, Yaygın adezyon varlığı
- Salpingostomi (Unilateral veya bilateral): L/S’de tubal mukozanın sağlıklı olduğu ve başka bir fertilite problemi olmayan fimozis olguları. Genç hafif tubal hasarlı olgular, Tüpleri açık ancak adezyonları olan olgular
- Aspirasyon: Hızlı reaccumulasyon ve enfeksiyon riski nedeniyle önerilmemektedir
- Medikal tedavi: OPU sonrası clamidya ak yüksek bulunan HS’li olgulara profilaktik antibiyotik.
- OPU’dan bir hafta önce başlayan 14 günlük doksisiklin tx
Yeterli RCT yok
Mevcut çalışmalarda IVF outcomında istatistiksel anlamlı bir artış olduğu gösterilememiş
- OPU’dan bir hafta önce başlayan 14 günlük doksisiklin tx
- Histereskopik microinsert kullanımı (ESSURE): Geçirilmiş L/T ve yaygın adezyon varlığı
b) IVF tedavisi esnası (Siklusda)
- İzlem: İlk denemesi olan hafif olgular, ET sonrası dondurulmak için yeterli embriyosu kalacak iyi rezervli olgular
- Total freezing ve DÇET: TİB olguları
Hidrosalpenks ve ART olgularında algoritma